ปวิตรที่ไม่ปวิตร #อุณรุทแบบใหม่แบบศัพท์
โอ๊ยๆๆ หลายวันมานี้ เสียงระเบ็งเซ็งแซ่ในกรุงราชคฤห์นี่มี่ดังจักแตก เหตุเพราะอัครมหาเสนาบดีถูกสั่งให้
#หยุดปฏิบัติหน้าที่ ไม่ว่าข้าจะเดินเตร็ดเตร่ไปแห่งหนตำบลใด ชาวเมืองราชคฤห์ก็พากันวิพากษ์วิจารณ์เหตุการณ์ในครั้งนี้กันสนั่นหวั่นไหว ทีแรกข้าก็นึกว่าเราจักได้อัครมหาเสนาบดีคนใหม่ แต่ที่ไหนได้ ท่านรองอัครมหาเสนาบดีกลับขึ้นมา #รักษาการณ์แทน
.
ข้าได้ยินชาวเมืองเค้าพูดถึงชื่อ #ปวิตร ไม่มี “ร” ควบกล้ำนะ ข้าไม่ทราบเหมือนกันว่าชาวเมืองเขาหมายถึงผู้ใด หรือจะเป็นชื่อ #ท่านรองฯ ผู้นั้นหรือ ข้าก็ไม่รู้ท่านเป็นการส่วนตัว วันๆแค่อ่านพระเวทก็หมดเวลาแล้ว จะมีเวลาไปเม้าท์ เอ้ย ปรึกษาหารือกับใครที่ไหนได้ ว่าแต่ว่า #ปวิตร นี้แปลว่าอะไร ทำไมถึงเป็นชื่อคนได้
.
ก็ให้บังเอิญว่าวันก่อนที่มีการ #ประชุมสภาอุณรุท ข้าก็ได้ถือโอกาสถามแอดโคปีว่า #ปวิตร แปลว่าอะไร แอดโคปีจึงได้อธิบาย #แบบใหม่แบบศัพท์ ให้ข้าฟังว่า
.
ปวิตร มาจากธาตุ ปู ที่แปลว่า ทำให้สะอาด ปวิตร คือ สิ่งที่ทำความสะอาด แล้วเลยรวมไปถึง ความสะอาด ความบริสุทธิ์ ความดีงาม ทั้งยังยังใช้เรียก ของบริสุทธิ์ต่างๆ เช่น น้ำสะอาด น้ำผึ้ง เนยเหลว ที่มักใช้ในพิธีกรรม (Monier-Williams Sanskrit English Dictionary, 1899)
.
#อุ๊ยๆๆๆ ยิ่งกว่ารายการหิวกระแส #ปวิตร แปลว่า ความบริสุทธิ์ ถ้าเอามาตั้งชื่อคน แล้วบังเอิญคนนั้นทำตัว #ไม่บริสุทธิ์ สมชื่อล่ะ คงจะเข้าทำนอง #ปวิตรที่ไม่ปวิตร พิลึกน่าดู เหมือนชื่อเพลงวงมโหรีชื่อดังวงหนึ่งในเมือง
.
แต่จะว่าไป ในวรรณคดีบาลีและสันสกฤตก็มีตัวละครมากมายที่ชื่อกับพฤติกรรมนั้นไปคนละทาง เรียกได้ว่าย้อนแย้งสุด อย่างน้อยคนที่เรารู้จักกันก็คือ #องคุลีมาล ผู้มีนามเดิมว่า #อหิงสกะ แปลว่า #ไม่เบียดเบียน แต่พี่ท่านเล่นเป็นโจรตัดนิ้วคนไปเกือบร้อย เบียนเบียนกี่ชีวิตล่ะนั่น ส่วนตัวละครอื่นที่ #ชื่อดี๊ดี แต่พฤติกรรมไม่ค่อยจะดีสมชื่อนั้นมีใครบ้าง เอาล่ะ ข้าจะให้แอดโคปีมาสาธยายให้ฟังนะขอรับ /me ยื่นไมค์
.
ก็มีทุรโยธน์ พี่ใหญ่ของฝ่ายเการพในเรื่องมหาภารตะ ที่ไปท้ต่อยตี ทำสงครามกับคนดีเช่นพี่น้องปาณฑพ ชื่อทุรโยธน์ แปลว่า ผู้ที่ยากจะเอาชนะได้ แต่สุดท้ายก็ถูกฆ่าตาย กองทัพแพ้ย่อยยับเลยแหละ
.
อีกผู้หนึ่งที่ถึงแม้มีร่างกายที่ #เตี้ย แต่อิทธิฤทธิ์ไม่น้อยเลยคือ พราหมณ์วามนะ จากเรื่อง #วามนาวตาร ซึ่งเป็นอวตารปางหนึ่งของพระนารายณ์ เหตุเกิดจากอสูรตนหนึ่งชื่อ “พลี” ได้ก่อการเบียดเบียนพราหมณ์ เทวดา และมนุษย์ เพราะเคียดแค้นที่ตนเคยแพ้เทวดาตั้งแต่การกวนเกษียรสมทุร พลีผู้นี้เป็นโอรสของ “ประหลาท” อสูรผู้ศรัทธาในพระนารายณ์ และเป็นผู้ทำให้เกิดเหตุการณ์ “นรสิงหาวตาร”
.
พลีนั้นนิสัยตรงกันข้ามกับบิดา ได้ก่อกรรมทำเข็ญไว้มากมาย ร้อนถึงพระนารายณ์ต้องอวตารลงมาเป็น #พราหมณ์เตี้ย เพราะ “วามนะ” หมายถึง เตี้ย เพื่อหลอกให้พลีตายใจ พราหมณ์วามนะได้เดินทางมาหาพลีเพื่อทูลขอทักษิณทาน โดยข้อที่ดินเพียง #สามก้าว เท่านั้น พลีเห็นว่าพราหมณ์นั้นตัวเตี้ย คงจะใช้ที่ดินไม่มากกับลำพังเพียงสามก้าว แต่ที่ไหนได้ พราหมณ์คืนร่างเป็นพระนารายณ์ก้าวเหยียบไปทั้งสามโลก เป็นอันว่าพลีต้องเสียทั้งสามภพนั้นคืนแก่พระนารายณ์ดังเดิม ตัวเองก็ถูกสาปให้อยู่ใต้บาดาลต่อไป คนไทยเชื่อกันว่านี่เป็นที่มาของสำนวน #ย่างสามขุม
.
ส่วนอีกคนที่เผ็ดร้อนไม่แพ้กัน ผู้ที่ความหมายของชื่อไม่สัมพันธ์กับพฤติกรรมโดยสิ้นเชิงคือ #ฤๅษีวิศวามิตร เพราะชื่อท่านแปลว่า “เป็นมิตรทั่วไป” ก็คือเป็นมิตรกับคนทั่วไป แต่ในความเป็นจริงคือ #ทะเลาะกับคนไปทั่ว ทะเลาะหมดทั้งฤาษี เทวดา และนางฟ้า #หัวจะปวด ศัตรูคู่แค้นเลยคือ #ฤๅษีวสิษฐ์ เหตุเกิดตั้งแต่ตัวเองยังเป็นกษัตริย์ อยากได้โคของฤๅษีวสิษฐ์ แต่ท่านไม่ไห้ จนสู้รบกันจนตัวเองแพ้ ภายหลังด้วยความเคียดแค้นจึงออกบวชเป็นฤๅษี โดยมุ่งหวังจะต้องเป็นฤๅษีชั้นสูงสุดคือ ชั้นพรหมฤๅษีให้ได้
.
ระหว่างนั้นพี่ท่านก็ทะเลาะกับคนทั่วทั้งจักรวาล แรงสุดคือเรื่องท้าวตรีศังกุ บรรพบุรุษของพระรามผู้อยากขึ้นสวรรค์ทั้งเป็น ไม่มีฤๅษีคนไหนกล้าทำให้ แต่ฤๅษีวิศวามิตรทำ จนทะเลาะกับเพื่อนฤๅษี สาปลูกศิษย์พระวสิษฐ์ไปเป็นร้อยคน ทะเลาะกับเทวดา ด้วยการสร้างพระอินทร์ใหม่ สร้างเทวดาชุดใหม่ #แบบใหม่แบบสับ จนพระอินทร์ขอร้องให้หยุด
.
พระอินทร์กลัวว่าถ้าฤๅษีวสิษฐ์ได้เป็นพรหมฤๅษีจะยิ่งน่ากลัวขึ้น เลยส่งนางฟ้าชื่อเมนะกากับรัมภามายั่วยวน นางเมนะกานั้นยั่วสำเร็จ จนมีลูกด้วยกันคือ #ศกุนตลา ส่วนนางรัมภานั้นพี่ท่านรู้ทันเลยสาปให้เป็นหิน สุดท้ายฤๅษีวสิษฐ์ได้เป็นพรหมฤๅษี และก็ยอม #ปรองดอง กับฤาษีวสิษฐ์นับแต่นั้นมา
.
นี่คือตัวอย่างของคนที่ชื่อไม่สัมพันธ์กับพฤติกรม ชื่อ #ทุรโยธน์ แปลว่าเอาชนะได้ยาก แต่กลับแพ้ย่อยยับ ชื่อ #วามนะ แปลว่า เตี้ย แต่อิทธิฤทธิ์ไม่เตี้ย ไม่น้อยเลย ชื่อ #วิศวามิตร แปลว่าเป็นมิตรกับคนไปทั่ว แต่ความจริงคือทะเลาะกับคนไปทั่ว สุดท้าย ชื่อ #ปวิตร แปลว่า บริสุทธ์ แล้วคนที่ชื่อนี้ล่ะ บริสุทธิ์มั้ย ?
.
แอดมินโคปี x แอดมินวัสสการ์
.
อ่านเพิ่มเติม
-เรื่องวามนาวตาร ใน ลิลิตนารายณ์สิบปาง พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 6 เข้าถึงจาก https://vajirayana.org/ลิลิตนารายณ์สิบปาง/ปางที่-๕-วามนาวตาร
-เรื่องฤๅษีวิศวามิตร ใน บ่อเกิดแห่งรามเกียรติ์ พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 6 เข้าถึงจาก https://vajirayana.org/บ่อเกิดแห่งรามเกียรติ์
